Duizend bommen en castraten – Censuur in de strip
Kan Lucky Luke iemand doden? Waarom heeft hij zijn sigaret vervangen door een grassprietje? Strips, die al sinds de negentiende eeuw worden beschouwd als een massamedium voor kinderen, hebben altijd de aandacht getrokken van moraalridders en soms zelfs wetgevers vanwege hun inhoud.
Duizend bommen en castraten, geschreven door de wandelende stripencyclopedie Jan Smet, is een uitgebreid boek dat dit onderwerp behandelt zonder in herhaling te vallen.
Met 572 bladzijden en een gewicht van bijna 3 kilo is “Duizend bommen en castraten – Censuur” het levenswerk van Jan Smet, een inwoner van Turnhout. Als een echte archivaris heeft hij gedurende zijn hele leven op ontroerende steekkaarten honderden voorbeelden verzameld van censuur in zijn favoriete kunstvorm.
Censuur is een fenomeen dat al eeuwenlang bestaat. Mensen worden vaak het zwijgen opgelegd, zowel letterlijk als figuurlijk, vanwege hun afwijkende mening. Boeken worden verbrand vanwege godslastering of belediging van het koningshuis, en kunstwerken worden geweerd omdat ze te expliciet zijn.
Gelukkig zijn er wetten gekomen die vrijheid van meningsuiting waarborgen, maar dit is nog niet overal ter wereld het geval. Tegenwoordig leven we in een tijdperk van hypergevoeligheid waarin politieke correctheid soms leidt tot zelfcensuur. Censuur kan een discussie op gang brengen over onderwerpen als racisme, gendergelijkheid of gezondheid. Echter, censuur is ook trendy geworden. Vaak is censuur belachelijk en lachwekkend, en het kan zelfs commercieel interessant zijn voor degenen die worden gecensureerd. Deze tentoonstelling richt zich specifiek op censuur in de stripwereld en gebruikt het boek “Duizend bommen en castraten” van de Belgische strip pionier Jan Smet (1945) als leidraad. Negen zuilen, gebaseerd op de bekende censuurbalken, belichten verschillende thema’s van strenge tot subtiele vormen van censuur. Het doel van de expositie is niet om iemand te choqueren of een statement te maken, maar om een bijdrage te leveren aan een belangrijke discussie.
Duizend bommen en castraten
t/m 16 september 2023
expo (gratis toegang)
Bibliotheek de Krook, Gent
Miriam Makebaplein 1, 9000 Gent
Uitgelichte foto door Bart Van der Moeren.